Anglikanska crkva, najbrojnija protestanska veroispovest u Engleskoj i Velsu, glavni stožer anglikanske zajednice koja širom sveta broji 78 miliona sledbenika, 11. novembra 1992. napustila je vekovnu tradiciju i dopustila ženama da budu sveštenice. U junu ove godine Anglikanska crkva je po prvi put obavila homoseksualno venčanje. Venčanje je održano u londonskoj crkvi Sv. Bartolomeja Velikog – jednoj od najstarijih britanskih crkava. Nakon prvog homoseksualnog venčanja, Anglikanska crkva donosi odluku da prihvati princip po kojem žene mogu biti postavljane na dužnost biskupa.
Istorijski gledano, verske obrede u hrišćanskoj Crkvi vršili su samo muškarci, iako postoji, mnogi autori tvrde istorijski neutemeljena, priča da je jedna žena sedela u papinskoj stolici (papisa Ivana). U prvoj Crkvi postojale su, međutim, đakonise – ženske osobe koje su izvršavale sličnu službu kao đakoni. Ta je služba vremenom nestala, kao što je i u Katoličkoj crkvi izumrla institucija stalnih i oženjenih đakona. Ponovno uspostavljanje službe đakonisa u savremenom dobu je vrlo neizvesno. Ako bi se ta praksa ponovo uspostavila, to bi značilo da bi žene mogle da budu sveštenici, biskupi, episkopi i vladike, tj. žene bi mogle predsedavati Euharistiji i deliti sakramenat Pomirenja, čemu se oštro protive Katolička, Pravoslavna i neke Protestantske crkve.
Osetljivo pitanje u vezi sa ženama sveštenicama nedavno je produbljeno odlukom Anglikanske crkve kojom se odobrava imenovanje žena na biskupski položaj što, iz ugla Vatikana, znači »novu prepreku na putu prema izmirenju« dve crkve.
U 2006. godini broj žena sveštenica u Anglikanskoj crkvi premašio je broj muškaraca-sveštenika (478 rukopoloženja, od čega 244 žena i 234 muškaraca), trinaest godina nakon rukopoloženja prve sveštenice. Žene obično dobijaju niže dužnosti, tako da je dužnost punopravnog sveštenika i dalje pretežno muški posao.
Iako kanoni podrazumevaju strogu hijerarhiju, a vernici bezuslovno poštuju ono što nalaže crkva, često je prisutno pitanje zašto je žena “nečista” i zašto njoj nije mesto u oltaru i kako razumeti nasleđenu praksu koja sa stanovišta običnih ljudi nema logično objašnjenje.
Žene u pravoslavlju ne mogu biti sveštenice ne toliko iz teoloških koliko iz tradicionalnih i emocionalnih razloga, koji se podrazumevaju u patrijarhalnoj civilizaciji koja ne može ni da zamisli ženu u oltaru za svetom trpezom.
Prema jevanđelskom predanju, jedina žena koja je stupila u oltarski prostor, i to na mesto rezervisano za prvosveštenika, bila je Devica Marija. U pravoslavnoj crkvi se taj dan slavi kao Vavedenje i jedan od najvećih hrišćanskih praznika posvećen uspomeni na događaj prvog ulaska Bogorodice pod svodove jerusalimskog hrama.
U judaizmu postoji pravilo koje kaže da je žena “nečista” jednom mesečno kada joj je strogo zabranjeno svako prisustvo i učešće u verskim obredima. Ovo pravilo je preuzela judeo-hrisćanska civilizacija i poštuje ga do danas, posebno u pravoslavnoj praksi gde žena u vreme menstrualnog ciklusa ne može stupiti u hram ni primiti pričest, a zabranjeno joj je čak i celivanje ikone.
Sredinom juna prošle godine održana je “Konferencija pravoslavnih žena” u Volosu, u Grčkoj, a učesnice su bile priznati teolozi i predavači na čuvenim bogoslovskim akademijama iz Grčke, Albanije, Kipra, Rumunije, Finske, Amerike, bez učesnica iz Srbije i Rusije. Mesni mitropolit Ignatije saglasio se sa zaključcima da “fiziološke osobenosti ne treba da dovode do podela”.
Katolički sveštenik može biti samo kršteni muškarac, ali je primetno da Vatikan više nego ikada angažuje žene, pa ih je oko šest stotina zaposleno u raznim vatikanskim uredima.
Jevrejski rabini su do pre sedamdesetak godina bili samo muškarci, a danas su tu ulogu preuzele i žene u takozvanim “liberalnim” sinagogama. Najmanje rabinki ima u Izraelu, a najviše u Americi, dok je beogradskim Jevrejima bliska samo tradicionalna praksa.
U Islamu se vrlo retko razmišlja o “ženskom pitanju”, jer se smatra da su žene “zaštićenije” nego u ma kojoj drugoj religiji, iako praksa govori upravo suprotno. Žene u islamu nemaju ni pravo glasa, a njihovo svedočenje na sudu se ne prihvata kao verodostojno.
Neke hrišćanske crkve se danas pozivaju na Hristovo učenje, prema kome ne postoje razlike među polovima. Hrist je bio okružen ženama koje su njegovo učenje sledile sa velikom predanošću. One su prve saznale i obavestile svet o Njegovom vaskrsenju, a vekovima se postavlja i pitanje koja je bila uloga Marije Magdalene i da li o tome znamo “pravu istinu”.
Izvori: BBC, Religious tolerance, Beta, VIA
Peščanik.net, 10.11.2008.
