Javno priznanje
Ova knjiga verovatno ne bi nastala da na mojoj strani nisu bili Vladimir V. Vodinelić, Vesna Rakić-Vodinelić, Institut za uporedno pravo, Centar za unapređivanje pravnih studija, Pravni fakultet Univerziteta Union i Civil Rights Defenders.
Izjava zahvalnosti
Hvala internetu
Sadržaj
I UVOD |
11 |
II POJAM LJUDSKIH PRAVA |
15 |
1. Ljudska prava kao skup neotuđivih prava i sloboda pojedinaca |
15 |
Ljudska prava posmatrana iz pravno-teorijske perspektive |
16 |
Ljudska prava posmatrana iz pozitivnopravne perspektive |
16 |
Nedostaci klasičnog razumevanja ljudskih prava |
17 |
Traganje za pojmom ljudskih prava |
18 |
2. Lična autonomija u pravu SAD |
21 |
Počeci |
21 |
Pravo na privatnost kao „common law” pravo |
23 |
Ustavno pravo na privatnost |
24 |
Razvoj ideje o privatnosti i ličnoj autonomiji pred Vrhovnim sudom |
30 |
Roe v. Wade i afirmacija ideje o pravu na ličnu autonomiju |
38 |
Zaključna razmatranja |
48 |
3. Lična autonomija – Evropska konvencija o ljudskim pravima |
55 |
Klasično shvatanje prava na privatan život |
57 |
Pravo na poštovanje prepiske |
59 |
Proširivanje zaštite na osnovu prava na privatan život |
60 |
Odnosi sa drugima |
63 |
Fizički i psihički integritet |
67 |
Porodični život |
72 |
Pravo na poštovanje doma |
78 |
4. Dostojanstvo čoveka i opšte pravo ličnosti u nemačkom pravu |
81 |
Osnovna konstrukcija pojma ljudskih prava |
83 |
Dostojanstvo čoveka |
87 |
Opšte pravo ličnosti |
95 |
Slobodan razvoj ličnosti i samoodređenje pojedinca |
105 |
Zaključna razmatranja |
119 |
III PRAVO LJUDSKIH PRAVA |
129 |
1. Katalog ljudskih prava |
130 |
Prvi sveobuhvatni katalozi ljudskih prava |
131 |
Istorijska uslovljenost širenja liste ljudskih prava |
135 |
Bujanje ljudskih prava |
138 |
Ustavnopravna lista i nacionalno zakonodavstvo |
141 |
Podela ljudskih prava |
146 |
Ciljevi i pravni značaj nabrajanja prava i sloboda |
154 |
Opšta pravila kataloga ljudskih prava |
161 |
2. Beneficijari |
170 |
Dostignuća Francuske i Američke revolucije |
171 |
Građani i lica pod jurisdikcijom |
177 |
Organizacije i beneficijari kolektivnih prava |
182 |
Princip jednakosti, prirodni beneficijari i društvene vrednosti |
185 |
3. Adresati |
195 |
Država kao adresat |
196 |
Fizička i pravna lica kao adresati |
202 |
Priroda obaveze |
207 |
IV UTEMELJENJE LJUDSKIH PRAVA |
217 |
1. Čiste teorije prava i države |
217 |
Kelsenova „Čista teorija prava” |
218 |
Austinova „čista” teorija države |
234 |
Princip suprematije vrhovne državne vlasti |
246 |
2. Originalne teorije društvenog ugovora |
252 |
Učenje Johna Locka |
252 |
Učenje Thomasa Hobbesa |
263 |
Ograničenja Lockovih i Hobbesovih ideja |
273 |
3. Teorije ustavne demokratije |
282 |
Učenja Rousseaua i Kanta |
282 |
Sloboda volje i lična autonomija |
298 |
Dworkinova i Habermasova shvatanja ustavne demokratije |
304 |
V ZAKLJUČNA RAZMATRANJA |
323 |
KORIŠĆENA LITERATURA |
329 |
BELEŠKA O AUTORU |
345 |
Saša Gajin (1965), više od dvadeset godina bavi se temama koje se odnose na ljudska prava. Autor je preko šezdeset tekstova iz ove oblasti. Od 1990. zaposlen je u Institutu za uporedno pravo, a od 2002. na Pravnom fakultetu Univerziteta Union u Beogradu, na kojem predaje Ljudska prava, Pravo medija, Antidiskriminaciono pravo i dr. Od sredine devedesetih godina prošlog veka aktivno učestvuje u radu nevladinog sektora. U jesen 1996, u okviru delatnosti Beogradskog centra za ljudska prava, predlaže izradu prvog modela preporučene buduće pravne regulative u oblasti medijskog zakonodavstva – Modela zakona o javnom informisanju.
Od tog perioda do današnjih dana, a prevashodno u okviru delatnosti Centra za unapređivanje pravnih studija, inicirao je stvaranje i kao koautor je radio na dvadesetak modela zakona vezanih za pojedine grupe ljudskih prava. Sedam od ovih modela predstavljali su osnov za izradu zakonskih tekstova koji su u toku prve decenije ovog veka usvojeni u Narodnoj skupštini Republike Srbije. Neposredno je učestvovao u izradi sledećih zakona: Zakona o javnom informisanju (2003), Zakona o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja (2004), Zakona o oglašavanju (2005), Zakona o sprečavanju diskriminacije osoba sa invaliditetom (2006), Zakona o zaštiti podataka o ličnosti (2008), Zakona o zabrani diskriminacije (2009) i Zakona o tajnosti podataka (2009).
Nakon usvajanja Zakona o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja, zagovara čvršće povezivanje nevladinih organizacija koje se bave ovom temom i učestvuje u osnivanju Koalicije za slobodan pristup informacijama. Uz podršku organizacije Swedish Helsinki Committee for Human Rights (nedavno preimenovane u Civil Rights Defenders), osniva Koaliciju protiv diskriminacije (2005), koja se do današnjih dana ističe u borbi protiv svih oblika diskriminatorskog postupanja i zalaganju za usvajanje antidiskriminacionih zakona.
Saša Gajin je diplomirao na Pravnom fakultetu Univerziteta u Beogradu (1988), zatim je na Pravnom fakultetu Univerziteta Lester (Leicester University) u Engleskoj, stekao diplomu magistra prava (L.L.M. in Human Rights, 1992), da bi pod mentorstvom Vladimira V. Vodinelića, odbranio doktorsku tezu na Pravnom fakultetu Univerziteta Union u Beogradu (2010). Ova knjiga predstavlja prečišćenu verziju teksta doktorske disertacije koji je u drugom izdanju oslobođen preostalih uočenih pravopisnih i stilskih nedostataka.
Peščanik.net, 20.11.2012.