Ubistva i nestanci u Srbici/Skёnderaj na dan odlaska KVM OEBS sa Kosova – 20.3.1999.
Prema zapovesti Zajedničke komande za KiM, od 19.3.1999. godine, jedinice 125. mtbr VJ, jedna četa PJP iz Užica, i jedinice 37. mtbr VJ, bile su prisutne na području Poljance/Polac – Srbica/Skënderaj sa zadatkom da „deblokiraju pravac Klina-Srbica i grad Srbica“. Komandno mesto je bilo u rejonu fabrike municije u Srbici/Skënderaj.
Članovi Kosovske verifikacione misije (KVM) OEBS-a, 19.3.1999. godine, napustili su Srbicu/Skenderaj. Cela KVM (1.381 član) napustila je Kosovo 20.3.1999. godine. Tog dana (20.3.1999), ujutru, pred policijsku stanicu u Srbici/Skënderaj, stigli su vojnici u maskirno zelenkastim i braon uniformama. Ta grupa je otišla u pravcu Naselja 3. Oko 7 časova stanovnici Srbice/Skënderaj čuli su pucnjavu sa okolnih brda i iz pravca Fabrike municije. Oko 8 časova, u Naselje 2 pojavili su se policajci u belim uniformama, crnim čizmama i sa crnim maskama preko lica. Oko 8.30 časova krenuli su da ulaze u kuće.
1.Ubistvo osam ljudi iz četiri kuće
Nebih (Hazir i Hyla) Vojvoda (48)
Lavdim (Sali i Nuri) Vojvoda (20)
Sadri (Zenel i Fahrije) Gashi (45)
Januz (Halit i Mihane) Kalleci (61)
Xhavit (Januz i Mehreme) Kalleci (28)
Musli (Dibran i Zelfije) Shala (29)
Sabit (Beke i Hamide) Veliqi (39)
Ramiz (Rexhep i Emine) Geci (31)
Policajci u belim uniformama i sa maskama na licu, ujutru 20.3.1999. godine ulazili su u kuće u Naselju 2 i izvodili muškarce. Iz četiri kuće u ulici Adema Shale izveli su 8 muškaraca. Prvo su iz stare kuće Hilmija Taçija izveli Nebiha Vojvodu i Lavdima Vojvodu, koji su prethodnih dana sa porodicama bili izbegli iz Lauše/Laushё, i Sadrija Gashija, koji je bio izbegao iz Trstenika/Trstenik. Njih su držali ispred kuće, dok su dvojica policajaca razvalila dvorišnu kapiju njihovog komšije Januza Kallecija, ušla u kuću, izveli Januza, a potom se jedan vratio i izveo Januzovog sina Xhavita Kallecija. Oko 8.30 časova, policajci u belim uniformama, ušli su u kuću Dibrana Shale. Razvalili su dvorišnu kapiju. Ušli sa najpre u stan u prizemlju, gde je bila smeštena porodica Mangjolli, a potom su se popeli na sprat gde se nalazio Dibran, sa sinom Muslijem Shala i zetom Sabitom Veliqi-jem. Muškarce su skinuli do pojasa, pitali odakle su i šta rade. Jedan od policajaca je vikao „ovi su mi ubili brata“. Dibran je prepoznao po glasu i plavim očima Zorana Jovanovića iz sela Kostrc/Kostrc, kome su 1998. godine pripadnici OVK ubili brata. Video je da je taj policajac Zoran je izveo Sabita i Muslija. Dibran je molio policajce da dozvole Musliju i Sabitu da obuku jakne. Jedan je odgovorio: „Neće im trebati“. Video je da su ih sa zadržanim komšijama odveli u pravcu mesta koje meštani zovu Te Pishat („Kod borova“). Nedugo zatim je čuo rafalnu paljbu. Ramiz Geci je bio u kući sa suprugom, roditeljima i četvoro rođaka, kada su policajci u belim uniformama ušli unutra. Pokazali su na Ramiza. Otac i majka su molili da im ne diraju sina, da ništa nije uradio. Policajci su ih kundakom odgurnuli. Komšija Asllan Rreci video je da su ih ubili „ljudi u belim uniformama“ kod mesta zvanog Te Pishat (Kod borova). Srpske snage su njihova tela prebacili u mrtvačnicu bolnice u Kosovskoj Mitrovici/Mitrovicë, odakle ih je preuzela Islamska zajednica 25.3.19999. godine i sahranila na groblju u Šupkovcu/Shupkofc.
2. Ubistvo šest ljudi – u kućama, kod trafostanice, u šumi
Veli (Hasan i Slavka) Mustafa (34)
Hajzer (Avdullah i Hasime) Musa (31)
Xhavit (Rexhë i Elshame) Sylejmani (39)
Milazim (Sadik i Mihane) Rexha (27)
Ilaz (Osman i Afije) Aruqi (42)
Hajdin (Maliq i Elfije) Aruqi (79)
Šestorica, s maskama na licu, u belim uniformama, izveli su Velija Mustafu iz roditeljske kuće u Naselju 2. Od muškaraca u kući su bili samo on i njegov otac Hasan. Naredili su svima da izađu u dvorište. Zadržali su Velija, a Hasanu, ženama i deci su naredili da idu u Albaniju: „Marš u Albaniju, tamo je vaše mesto, Kosovo je naše“. Čula se pucnjava, čim su Hasan, žene i deca napustili dvorište. Velija su, ubijenog vatrenim oružjem, u dvorištu njegove kuće, našle komšije Rexha Kuliqi, Sadik Kopiliqi i Qemajl Zabeli i 30.3.1999. godine sahranile u dvorištu.
Policajci u belim uniformama izveli su Hajzera Musu iz kuće njegovog ujaka Xhavita Gecija u Naselju 2. Posle, dva ili tri dana, njegovo telo je našao Abit Haziri, pripadnik OVK, blizi mesta zvanog Te Pishat (Kod borova), gde ga je i sahranio.
Xhavit Sylejmani sa porodicom je od novembra 1998. godine boravio u kući prijatelja Zymera Imerija u Naselju 3, koji je radio u inostranstvu. U kući su se nalazile još dve porodice, kada su ujutru 20.3.1999. godine, ušla tri muškarca, u belim uniformama, sa maskama na licu. Na rukama su imali crne rukavice. Jednom su pantalone od kolena na dole bile umazane krvlju. Odveli su Xhavita u dvorište i posle dva minuta čula se pucnjava. A onda su policajci u belim uniformama naredili svima da izađu napolje. Kada je Sylejmanova supruga u koloni stigle u selo Lauša/Laushe, od rođake Mihrije čula je da je ona videla da je Xhavit ubijen u Naselju 2, kod trafo stanice. Mihrije se posle tri dana vratila u Srbicu/Skenderaj i našla Xhavitovo telo kod trafo stanice. Uz pomoć Jetisha Behramija i Beqira Mulaja sahranila je Xhavita na dva, tri metra od trafo stanice.
Kada su policajci u belim uniformama ušli u Naselje 2, Milazim Rexha, njegova braća Blerim i Naim, i komšije, Sami i Ukё Loshi su krenuli u pravcu šume Glavica koja se nalazi iznad kuće Smajla Gjinovcija. Milazim je ušao prvi u šumu Glavica. Prema kazivanju njegovog oca Sadika, u tom trenutku, srpske snage koje su bile stacionirane u Fabrici oružja u Naselju 3, bile su krenule prema Glogovcu/Glogoc. Na putu su naišle na otpor OVK, počele su da gađaju iz minobacača, i tada je ubijen njegov sin Milazim. Njegovo telo je ostalo u šumi tri dana, dok Sadik nije našao ljude da mu pomognu da iz šume izneo sinovljevo telo i sahrane ga u selu Donji Obilić/Kopiliq i Ulet.
Ilaz Aruqi je imao kuću blizu policijske stanice. U istoj kući su živeli njegovi roditelji, tri brata i njihove porodice. Ilaz je bio kod komšije Sadrija Uke, a kući su bili njegova supruga sa decom, roditelji i jedan brat. U kuću su ušla tri muškarca u belim uniformama, s crnim čizmama na nogama i na rukama crne rukavice bez prstiju. Ilazoovg oca su tukli u kući, a brata u dvorištu. Kada su policajci u belim uniformama otišli, Ilazova supruga, deca, roditelji i brat, našli su Ilaza u dvorištu – bio je pogođen vatrenim oružjem u predelu grla i glave. Sakrili su telo u senu, a posle tri dana ga sahranili u dvorištu.
Hajdin Aruqi je u petak 19.3.1999. godine, sa pomoćnikom Muratom Babajem držao verski obred u Lauši/Laushё. Uveče je sa Muratom otišao u Srbicu/Skenderaj. Sledećg dana, sa Muratom i njegovom porodicom sklonio se kod Islama Konjuhe. Hajdin je bio na krevetu kada su u kuću ubačene ručne granate. Na mestu je ostao mrtav. Murat i njegova ćerka su ranjeni. Posle rata u ruševinama Islamove kuće, nađeni su Hajdinovi posmrtni ostaci.
3. Nestanak zadržanih ljudi i nestanak tela ubijenih
Isuf (Feriz i Sala) Gashi (54)
Burim (Isuf i Raza) Gashi (20)
Qemajl (Xhafer i Remzije) Neziri (15)
Idriz (Selman i Halime) Kameri (45)
Sejdi (Zeqir i Emine) Zeqiri (40)
Refki (Zeqir i Emine) Zeqiri (24)
Agim (Imer i Ajshe) Berisha (28)
Muhamet (Ferat i Raza) Zenuni (39)
Xhevdet (Zenel i Rabishe) Zenuni (19)
Gani (Azem i Halime) Azemi (48)
Shaip (Gani i Sadije) Azemi (26)
Faton (Gani i Sadije) Azemi (22)
Emrullah (Sokol i Bahrije) Azemi (21)
Halim (Qerim i Ajkune) Gucati (56)
Muhamet (Sheqir i Naxhije) Fazliu (30)
Musli (Zeqir i Ajmane) Fazliu (28)
Policajci u belim uniformama ubili su u dvorištu Isufove kuće, brlizu policijske stanice, Isufa Gashija, njegovog sina Burima i rođaka Qemajla Nezirija. Odmah zatim, tela su ubačena u kamion, i odvežena u nepoznatom pravcu. Na listi MKCK-a, Isufov nestanak je evidentiran pod oznakom BLG-800799-02, Burimov pod oznakom BLG-800799-01, i Qemajl-ov pod oznakom BLG-801893-01.
Policajci u belim uniformama ubili su Idriza Kamerija pred suprugom, u sokaku iza kuće u Naselju 2. Na listi MKCK-a Idrizov nestanak je evidentiran pod oznakom BLG-804611-01.
Policajci u belim uniformama ubili su braću Sejdija i Refkija Zeqirija i njihovog zeta Agima Berishu u kući Abaza Kajtazija u Naselju 2, u kojoj su Sejdi i Refki živeli kao podstanari. Posle rata, u kući su nađeni tragovi krvi ali tela nije bilo. Na listi MKCK-a, Sejdijev nestanak je evidentiran pod oznakom BLG-801783-01, Refkijev pod oznakom BLG-802859-01, i Agimov pod oznakom BLG-801902-01.
Policajci u belim uniformama zadržali su u Muhamtovoj kući Xhevdeta Zenunija i Muhameta Zenunija, a njihovim porodicama su naredili da idu prema Luaši/Laushё. Posle dva ili tri dana Muhametovi roditelji su se vratili kući. U dvorištu, kod štale, našli su tragove krvi ali nije bilo tela. Na listi MKCK-a Muhametov nestanak je evidentiran pod oznakom BLG-800959-01, a Xhevdetov pod oznakom BLG-801128-01.
Policajci u belim uniformama zadržali su u kući Ganija Azemija, njega, njegove sinove Shaipa i Fatona Azemija, rođaka Emrullaha Azemija i komšiju Halima Gucatija, koji je prešao kod njih kada je ujutru s prozora video da se u naselje ušla naoružana lica u belim uniformama. Ganijeva majka je pre nego što je sa snahama i decom isterana videla da su Gani, sinovi, i Halim uvedeni u jednu sobu. Ona se posle dve nedelje vratila, našla je kuću poluspaljenu, i u sobi u koju su uvedeni njen suprug, sinovi i komšija Halim, našla je tragove krvi ali tela nije bilo. Na listi MKCK-a Ganijev nestanak je evidentiran pod oznakom BLG-802803-03, Shaipov pod oznakom BLG-802803-01, Fatonov pod oznakom BLG-802803-02, Emrullahov pod oznakom BLG-803014-01, Halimov pod oznakom BLG-802595-01.
Muhamet Fazliu i njegov brat od strica Musli Fazliu su bili pripadnici OVK. Oni su 19.3.1999. godine došli u Srbica/Skënderaj, kod Xhavita Berishe kod koga su boravile njihove porodice. Oko 10 časova, 20.3.1999. godine, dva muškarca u belim uniformama su ušla u Xhavitovo dvorište. Iz objekta u kom je nekad bila prodavnica isterali su sve muškarce, pustili starije, a onda pucali, prvo u Muhameta Fazliu, a onda u Muslija Fazliu, i izašli iz dvorišta. Muslijeva sestra Nexhde je videla da su policajci u belim uniformama odvukli tela na ulicu i ubacili ih u kamion marke „TAM“ i odvezli u nepoznatom pravcu. Na listi MKCK-a, nastanak Muslijevog tela evidentiran je pod oznakom BLG-803902-01, a Muhmetovog pod oznakom BLG-803903-01.
Fondi për të Drejtën Humanitare Kosovë
Fond za humanitarno pravo Kosovo
Humanitarian Law Centre Kosovo
Peščanik.net, 20.03.2023.
KOSOVO