U Srbobranu je tokom noći od strane svog nasilnog sina ubijena još jedna žena, koju su komšije prethodnog, ili prethodnih, dana videle pretučenu.
Ukoliko su tačne sve informacije koje su dostupne u medijima, a posebno:
– da je učinilac bio ranije dva puta osuđivan na kazne zatvora zbog vršenja krivičnog dela nasilje u porodici prema majci, što ukazuje na to da je činio neki od težih oblika ovog krivičnog dela;
– da je sa izdržavanja kazne zatvora izašao pre oko 6 meseci;
– da su učinilac i majka koju je ubio živeli u kućama koje su jedna pored druge, u istom dvorištu,
sve ove informacije ukazuju na to da se žena koja je ubijena nalazila u visokom stepenu rizika da bude ponovo teže povređena ili ubijena. Stoga se postavlja pitanje da li je uopšte i, ako jeste, na koji način je postupala Grupa za koordinaciju i saradnju za opštinu Srbobran, koja je formirana u okviru Osnovnog javnog tužilaštva u Vrbasu, nakon što je učinilac drugi put izašao sa izvršenja kazne zatvora.
Autonomni ženski centar izražava ogromnu zabrinutost činjenicom da se u Vojvodini nastavlja trend ubistava žena od strane učinilaca koji su ranije bili osuđivani za nasilje u porodici koje su činili upravo prema ubijenim ženama.
Takođe izražavamo zabrinutost činjenicom da Grupe za koordinaciju i saradnju, koje su formirane u skladu sa Zakonom o sprečavanju nasilja u porodici i koje čine predstavnici tužilaštva, policije i centara za socijalni rad, i dalje ne prepoznaju da se žene, čiji su učinioci nasilja u porodici osuđeni na kazne zatvora ili mere bezbednosti obaveznog lečenja, nalaze u posebno visokom riziku nakon što učinioci izađu sa izdržavanja kazne ili mere bezbednosti obaveznog lečenja. Ne postoje informacije o tome da li su članovi i članice Grupe razmatrali rizik po žene čiji nasilnici izlaze iz zatvora i da li su napravili Plan zaštite i podrške kako bi se sačuvali životi žena.
Podsećamo da su, iako je u Srbiji tokom 2024. godine ubijeno najmanje 17 žena,1u polovini slučajeva učinioci bili ranije prijavljivani za vršenje nasilja (njih 8 od 16 učinilaca), što predstavlja ozbiljno povećanje u odnosu na prethodne godine.2 Takođe podsećamo da je u 2024. godini osam žena ubijeno na teritoriji Vojvodine, kao i da su dvojica učinilaca sa teritorije Vojvodine bili prethodno pravnosnažnim presudama osuđivani za nasilje u porodici koje su vršili prema ubijenim ženama.
Svi ovi podaci ponovo potvrđuju da je potrebno menjati Krivični zakonik, ne samo u domenu povećanja zaprećenih kazni, već i:
– uvođenjem novih mera zaštitnog nadzora (udaljenje iz zajedničkog domaćinstva i zaštitni nadzor nakon izdržane kazne zatvora);
– izmenama da se mera zabrane približavanja i komunikacije sa oštećenim može izreći u slučaju ako je učiniocu izrečena mera bezbednosti obaveznog lečenja na slobodi;
– kao i da se uslovna osuda za krivična dela rodno zasnovanog nasilja može izreći samo uz meru zaštitnog nadzora ili rada u javnom interesu.
U međuvremenu, zahtevamo od Zaštitnika građana i nadležnih ministarstava da neodložno izvrše postupke kontrole i utvrde da li je bilo propusta u postupanju predstavnika i predstavnica nadležnih institucija (tužilaštva, policije i centra za socijalni rad). Takođe zahtevamo od Vrhovnog javnog tužilaštva da utvrdi da li je uopšte i, ako jeste, na koji način je postupala Grupa za koordinaciju i saradnju koja je formirana pri Osnovnom javnom tužilaštvu u Vrbasu nakon izlaska učinioca iz zatvora, te da o tome obaveste javnost.
Reagujte pre nego što bude kasno!
Autonomni ženski centar, 08.01.2025.
Peščanik.net, 09.01.2025.
FEMINIZAM