Kad preci marširaju: Besmrtni puk
Iz arhive, povodom marša Besmrtnog puka u Beogradu: Inicijativa pokrenuta u sibirskoj provinciji brzo je prihvaćena širom Rusije. Prelomni momenat odigrao se kada se povorci u Moskvi pridružio Putin.
Bregzit: ustavna restauracija ili razaranje ustavne demokratije?
U središtu sporova oko Bregzita nalaze se dve ustavne teme. Prva se tiče odnosa parlamenta, vlade i sudstva; druga – individualnih prava.
Zauvijek na drugom mjestu
Iz knjige: Vječiti lošiji položaj utkan je u predstavu o sebi i historijske mitove istočnoevropskih nacija. Istok sam sebe gura u zapećak. Za ponos mu je potreban zapadnjački uzor.
Podijeljeno nebo Evrope
Iz knjige: I prije nego što je postao predsjednik, tokom svog kratkog premijerskog mandata 1999. Vladimir Putin jasno je dao do znanja da neće sjesti za sto u zapećku koji mu je namijenio Zapad.
Moderno ustavotvorstvo
Nama ustav treba prvenstveno zato što nam je – i samo ako nam je – stalo da odbranimo ljudsku autonomiju, dostojanstvo i pravdu u svetu u kome su prilike za njihovo gaženje mnogobrojne i akutne.
Cion
Odlomak iz knjige: U paradoksalnoj situaciji asimilovanog Jevrejina, anticioniste s jakim osećanjem lojalnosti prema Nemačkoj, Klemperer postaje „hroničar života u predvorju pakla“.
Fenomenologija zvuka
Iz knjige priča „Sjaj i bijeda tranzicije“ – U Bosni, zemlji odakle potičem i gdje su nastale intonacije moje tjelesne strukture, sramota je otići na terapiju kod psihologa. Ljudi bi te odmah proglasili ludim.
Dve deklaracije
Analiza rasprave o Deklaraciji o Srebrenici iz knjige Sofije Mandić „U krugu negacije. Godine parlamentarnog (ne)suočavanja s lošom prošlošću – slučaj Srbija“ u izdanju Fabrike knjiga i forumZFD-a.
Točka na U
Iz nove knjige: Prvi od tri dijela „Točke na U“ napisan je i objavljen kao samostalno izdanje u jesen 1998, nakon hapšenja Dinka Šakića, zapovjednika koncentracionog logora u Jasenovcu.
Po njima se ništa neće zvati 2
Iz novog izdanja Fabrike knjiga – Tobdžija Vranjalija i njegova naprasna smrt kod Zlatnog krsta leta Gospodnjeg 1845: Kafana „Zlatan krst“ je svoje najbolje dane doživela na Terazijama…
Samo da ne prespavam Naumburg
Iz zbirke priča „Bolji mi“ (Fabrika knjiga 2020) – Kolega joj je davao upute kako da vozom stigne do istočnonjemačkog grada gdje je čeka predbožićno kićenje tržnih centara u predgrađima.
Po njima se ništa neće zvati
Uvod iz novog izdanja Fabrike knjiga – Gliša Zuban, pesnik predan poroku pijanstva i nasilju sklon; Mihajlo Ćelešević, književnik-denuncijant; Milakra Klapsoglinica, samohrana majka…
Ruska nacija
Pravdajući aneksiju Krima Putin se pozivao na istorijsko zajedništvo i srodstvo tri istočnoslovenska naroda ‒ Rusa, Ukrajinaca i Belorusa ‒ koji po njemu „faktički predstavljaju jedan narod“.
Zlomovina
Uvodna beleška i dva teksta iz nove knjige: Ovi tekstovi su objavljeni od 2015. do 2021, a svi se na ovaj ili onaj način, direktno ili iskosa, referiraju na masovno raširenu navadu obožavanja države.
Sistem je zaključan
Još jedno poglavlje iz Malog rečnika kolapsologije – Stvorili smo džinovske sisteme koji su esencijalni za održavanje milijardi ljudi u životu. Ne smemo ni da ih pipnemo da se ne bi fatalno urušili.
Mali priručnik kolapsologije
Odlomak iz nove knjige: Krize, katastrofe, kolapsi, propast… Apokalipsa se svakodnevno provlači kroz svetske vesti. Da li je opravdano objavljivati planetarnu krizu i 6. izumiranje vrsta?
„Nova žena“ u književnosti i kritici
Iz nove knjige Fabrike knjiga: Pojam „nova žena“ nije imao uniformno značenje na razmeđi dva veka. Mnoge autorke romana o „novoj ženi“ bile su aktivne u ženskom pokretu krajem 19. veka.
Glava u torbi
Dva konteksta u kojima su se glave odvajkada sekle, a i danas se ponegde seku, jesu: ubijanje neprijatelja (u ratu ili miru) i ubijanje osuđenih na smrt u sudskom postupku.
Ekonomija nepoštenja
Nova knjiga – Milutin Mitrović (1931-2020) je bio novinar, 32 godine u nedeljniku Ekonomska politika, gde je napredovao od saradnika do glavnog urednika; pisao je i za Biznis i finansije i Peščanik.
O herojima, od ranog do poznog socijalizma, i dalje
Povodom objavljivanja sećanja članova britanske brigade na radnu akciju Šamac-Sarajevo promišljam načine na koje danas razumemo doba socijalizma.
Političko pozorište Dušana Kovačevića
Iz nove autorove knjige: Zašto taj opus zaslužuje pažnju? U najkraćem: jer je po svom obimu, kvalitetu i recepciji bitna i nezaobilazna činjenica u književnoj i pozorišnoj istoriji Beograda, Srbije i Jugoslavije.
Strah i sloboda
Iz nove knjige: U ovom eseju želim da ponovo oživim liberalizam odozdo. On je verniji osnovama liberalne misli od tzv. kulturnog liberalizma elita. Cilj mi je i da revidiram liberalizam straha…
Pruga
Zaboravljena knjižica iz 1948. „Pruga: Avantura izgradnje“ članova britanske brigade koja je gradila prugu Šamac-Sarajevo i nova čitanja te knjige današnjih autorki i autora u zborniku „Duh pruge“.
Načini gledanja
Iz novog izdanja Fabrike knjiga: Mi vidimo da sunce zalazi i znamo da se zemlja okreće oko njega, ali to se ne podudara sa onim što vidimo. Magrit nam pokazuje taj jaz između reči i viđenog.
Richard Gere je bio ovde
Ove priče sam preveo sa engleskog, jer ih je Halilaj napisao na engleskom, a ne na svom, albanskom jeziku. I osim što su prvi put prevedene na srpski, ovo je prvi put da se uopšte objavljuju.
Apokalipsa na rate
Pogovor za roman „Voz za Pakistan“ u izdanju Fabrike knjiga: Između avgusta i novembra 1947. čak 673 izbeglička voza prevezla su oko 2.800.000 izbeglica unutar Indije i preko njenih granica.
Slavicina slova
Iz knjige za decu Slavice Miletić: Ove male… šta god bile… nastale su u hodu. Šeta čovek psa na Kalemegdanu, pa ako nije ni napeto ni zanimljivo, već mirno i dosadnjikavo, vrti nešto po glavi…
Niti života
Odlomak iz novog stripa Kate Evans o ljudima iz izbegličkog kampa Džungla u Kaleu, gde je autorka volontirala i napravila ovaj strip-reportažu, u kojem saznajemo šta je tamo radila, čula i videla.
Akademsko šarlatanstvo
Iz autorove nove knjige: Više birokratska nego naučna, ova zajednica se najzad razvila u interesnu grupu povezanu ambicijama i karijerizmom i motiviranu komforom i privilegijama.
Radnici i seljaci
Odlomak iz trilogije Radnici i seljaci – Planinski zrak – Vita activa, koja uskoro izlazi u izdanju Fabrike knjiga i Peščanika. Likovi u ovim pričama – radnici, seljaci i poštena inteligencija – notorni su gubitnici tranzicije…
Planinski zrak
Odlomak iz trilogije Radnici i seljaci – Planinski zrak – Vita activa, koja uskoro izlazi u izdanju Fabrike knjiga i Peščanika. Planinski zrak je kratki roman o doživljajima autora koji je devedesetih po kazni bio mobilisan…
Vita activa
Odlomak iz trilogije Radnici i seljaci – Planinski zrak – Vita activa, koja uskoro izlazi u izdanju Fabrike knjiga i Peščanika. Tri poglavlja iz romana napisanog kada su u Hrvatskoj otvoreni dosijei Tuđmanove tajne policije…
